Hieronder treft u een lijst met veelgebruikte afkortingen en termen aan die u tijdens het bouwen en onderhouden van uw website tegen zult komen. Het website-, internet- en computerwereldje staat bol van de afkortingen en termen. U kunt deze ook op Google opzoeken, meestal komt u dan wel uit op een Wikipedia achtige pagina met uitleg. De meest gebruikte afkorten staan hieronder voor uw gemak.
AJAX
Asynchronous Javascript And XML is een techniek die interactieve webpagina’s mogelijk maakt. De gegevens worden asynchroon opgevraagd van een webserver, waardoor de pagina’s niet in zijn geheel hoeven te worden opgehaald. Dit scheelt tijd en het maakt dat web-applicaties responsiever, sneller in gebruik zijn. U hebt daardoor meer een desktop ervaring. Voorbeelden van een goede implementatie van AJAX technieken vind u bij Google (GMail en overige diensten). Het is u vast opgevallen dat u bij elke toetsaanslag in Google Zoeken een lijstje aangeboden krijgt met mogelijke zoektermen die u wilt gebruiken. Ook dat is een vorm van AJAX. AJAX is niet nieuw, maar het is een methode om verschillende bestaande technieken te combineren:
XHTML en CSS, DOM, XML / XSLT en JavaScript. Het XHTMLHttpRequest object moet door de browser ondersteund worden om asynchrone communicatie met de server te kunnen bewerkstelligen.
AWStats
AWStats is een krachtig hulpmiddel dat statistieken over uw website toont, met grafieken en mooie overzichten. De bezoekersaantallen, unieke bezoekers, duur van de bezoeken, domeinen, landen, enzovoort worden zo allemaal inzichtelijk gemaakt. Kijk op de AWStats website voor alle informatie over dit product.
CA
Een Certificate Authority is in de cryptografie een entiteit die digitale certificaten verleent aan andere partijen. Het is een vertrouwde derde parij (trusted third party). Een CA geeft een digitaal certificaat uit waarin de autoriteit getuigt dat de publieke sleutel in het certificaat daadwerkelijk toebehoort aan de persoon, de organisatie of de server die in het certificaat vermeld wordt. De taak van een CA is dan ook de identiteit van de aanvrager te verifiëren zodat de gebruikers (de partijen die op de CA vertrouwen) zekerheid krijgen dat de identiteit vast staat.
CGI
De Common Gateway Interface (CGI) is een internet technologie om gegevens dynamisch op te vragen van een webserver. Het is een standaard voor data overdracht tussen een cliënt en een programma. CGI is geen taal, het is een protocol. Het kan gebruikt worden om te communiceren tosen Webformulieren en een programma. CGI scripts kunnen gemaakt zijn in Taal C, Perl, enz elke taal die kan schrijven naar STDOUT en lezen van STDIN.
Cron Jobs
Cron wordt gebruikt voor acties die periodiek uitgevoerd moeten worden. Voorbeelden zijn bijvoorbeeld het maken van backups, het afhandelen van mailinglijsten, het mailen van rapporten en het opschonen van tabellen in databases. Voor fora worden cron jobs gebruikt om bijvoorbeeld periodiek te bepalen of er verjaardagen zijn, enzovoort. Zie het als de Linux variant van Windows Scheduler. U kunt op de seconde, minuut, uur, dag, week, maand en jaar nauwkeurig bepalen wanneer, hoe vaak en wat er gebeuren moet.
Om te zorgen dat de belasting voor de server evenwichtig wordt verdeeld, worden Cron Jobs vaak s’nachts gedraaid. Ook wordt een tamelijk arbitrair tijdstip verzonnen zoals 02:47:11 taak 1, 02:55:47 taak 2, enzovoort.
Database
Een Database is een middel om data op te slaan. Dit kunnen getallen zijn, of tekst, maar ook afbeeldingen en bestanden. Deze worden gestructureerd opgeslagen in een digitaal archief, met als doel een flexibele raadpleging en veilig / snel gebruik. Databases spelen een belangrijke rol als het gaat om het archiveren en bijhouden, actueel houden, van gegevens in verschillende softwaresystemen. Ook op internet worden databases gebruikt om de inhoud (content) van diverse pagina’s te onderhouden en te actualiseren. In de begindaten werden pagina’s meestal statisch geschreven in HTML pagina’s, tegenwoordig wordt voor de inhoud van een webpagina veelal een database geraadpleegd. De artikelen worden middels een script (PHP, ASP) uit de database gehaald en als HTML aangeboden aan de gebruiker die met de browser de pagina bezoekt.
U hebt via de MySQL instellingen op uw Control Panel en middels phpMyAdmin uitgebreide mogelijkheden om databases te beheren. Een uitgebreide algemene pagina over databases vindt u onder andere op de Database – Wikipedia pagina’s.
DirectAdmin
Uw Control Panel heet “Direct Admin”. Deze blinkt uit in snelheid, betrouwbaarheid en eenvoud. Het is een Web Hosting Control Panel, waarmee u uw website volledig kunt beheren. U kunt -indien u een hostingpakket afneemt- beschikken over een webadres waar u met een speciaal poortnummer naartoe kunt surfen. Dit is bijvoorbeeld http://www.mijndomein.nl:2222
U kunt middels een web interface direct uw website beheren op de server. Alle uitleg die op deze site gegeven wordt, is verduidelijkt met schermafbeeldingen uit Direct Admin. Voor meer informatie over het gebruik van dit Control Panel kunt u terecht op onderstaand webadres:
- DirectAdmin helppagina’s
DNS
In een paar volzinnen: het Domain Name System is een hiërarchisch naamgevingsysteem voor computers, diensten of om het even welke andere bron die verbonden is met het internet of een privé-netwerk. Het zorgt voor de vertaling van domeinnamen (voor mensen leesbaar) in nummerieke ´identifiers´ (voor computers leesbaar) die geassocieerd zijn met netwerk-apparatuur, met als doel om die apparatuur wereldwijd te kunnen benaderen en lokaliseren. Een uitgebreide verhandeling over DNS vindt u op de DNS-wikipedia pagina.
DNS.BE
Dit is een vereniging zonder winstoogmerk, opgericht in 1999 door ISPA, Agoria en Beltug. Het doel is het registreren van domeinnamen onder het TLD .be
FTP
FTP staat voor File Transfer Protocol. Net als HTTP (HyperText Transfer Protocol) is het een protocol dat beschrijft hoe bestanden van de ene computer naar de andere computer worden getransporteerd. Het standaardiseert een aantal zaken die veelal verschillen tussen verschillende besturingssystemen. FTP is een client-server protocol, om het te gebruiken dient op de server een FTP-server geïnstalleerd te zijn, en op uw PC maakt u gebruik van FTP-client software. Voor Windows kunt u bijvoorbeeld denken aan CuteFTP, FileZilla, WS_FTP, FlashFXP, enzovoort. Voor de Machintosh kunt u denken aan Fetch, Transmit.
ICANN
De Internet Corporation for Assigned Names and Numbers is een non-profit organisatie voor het maken van TLD’s, toewijzen van domeinnamen en de distributie van IP-nummers. De organisatie werd op 18 september 1998 opgericht. Het ICANN beheert geen domeinnamen, dit laat ze over aan organisaties als VeriSign (.com en .net), DNS.NE (.be), en de SIDN (.nl)
MySQL
MySQL (uitgesproken als maai siekwel, of als maai es-kjoe-el) is een zeer populaire open source database. MySQL is de basis van zeer veel internettoepassingen, fora, content management systemen, weblogs, enzovoort. U vindt op de website van MySQL zeer veel informatie. SQL is een bestaande en beproefde maar bovenal door ANSI/ISO gestandaardiseerde taal die gebruikt wordt om informatie te ontrekken en te manipuleren die zich in een Relationele Databank bevindt. De afkorting staat voor Structured Query Language. Het is een zogenoemde vierde generatie taal (4GL). MySQL staat dus voor My Structured Query Language. Op de SQL wikipedia pagina’s vindt u veel meer informatie over SQL.
PHP
Hypertext Preprocessor is een scripttaal die zeer wijd verbreid is. Het is speciaal geschikt voor de ontwikkeling van dynamische Webpagina’s. PHP is in 1994 ontworpen door Rasmus Lerdorf. De taal lijkt qua syntaxis erg op Taal C. De letters PHP stonden aanvankelijk voor Personal Home Page echter sinds versie 3.0 is de betekenis een recursief acroniem geworden (recursie is een in programmeertalen gebruikt pricipe dat een stukje programmatuur zichzelf herhaaldelijk aanroept). De afkorting PHP staat nu voor PHP Hypertext Preprocessor.
phpMyAdmin
phpMyAdmin is software die geschreven is in PHP, en waarmee u het beheer van MySQL kunt voeren via het internet. U kunt zeer veel opties van MySQL beheren, zoals het onderhouden van databases, tabellen, velden, relaties, indexes, gebruikers en rechten, enzovoort. U heeft daarnaast natuurlijk de mogelijkheid om een wellekeurig SQL statement uit te voeren. U vindt op de website van phpMyAdmin veel informatie.
Elk webhostingpakket heeft standaard phpMyAdmin geïnstalleerd, u kunt via uw Control Panel of middels www.uwdomein/phpMyAdmin direct naar phpMyAdmin surfen.
SSL
Secure Socket Layer (SSL) is een protocol dat door middel van cryptografie een veilige (versleutelde) verbinding kan verzorgen tussen twee computers. Hierbij wordt de authenticiteit van een server gewaarborgd terwijl de client onbekend kan blijven. De communicatie tussen uw website (de webserver) en de client vindt versleuteld plaats. Indien u middensl een beveiligde site bent verbonden staat er meestal een hangslot symbooltje in de statusbalk van uw browser.
SIDN
Stichting Internet Domeinregistratie Nederland beheert sinds 1996 de domeinnamen voor het TLD .nl (dus alle domeinnamen die eindigen op .nl)
TLD
Een Top Level Domain of extentie is het meest rechtste gedeelte van een internetdomeinnaam. De TLD wordt door de ICANN toegekend, onder andere aan diverse landen. Voorbeelden van TLD’s zijn .nl, .be, .com, .org, enzovoort. Er zijn diverse soorten TLD’s:
- Generieke TLD’s – die hebben meestal drie of meer tekens. Deze kunnen worden opgedeeld in:
- Sponsored TLD’s – gesponsorde TLD’s
- Unsponsored TLD’s – niet gesponsorde TLD’s
- Country Code TLD’s – deze zijn voorbehouden voor landen, overzeese gebieden en grotere gebieden, zoals bijvoorbeeld de Europese Unie.
VeriSign
VeriSign is een Amerikaans internetconcern. Het beheert onder andere de TLD’s .com, .net, .tv en het is een autoriteit voor x.500 certificaten (het is een CA – Certificate Authority, het concern geeft ook SSL certificaten uit).
Web Interface
Elk computerprogramma heeft een interface waarmee u het kunt bedienen. Uw tekstverwerker, beeldbewerkingsprogrammatuur, e-mail programme, enzovoort kunt u bedienen door knopjes in te drukken, menu’s te bedienen, invoervakjes in te vullen, enzovoort.
Vroeger ging dit allemaal door middel van het intypen van (veelal cryptische) commando’s, puur tekst-georienteerd in een saai tekstschermpje. Met de komst van de Macintosch en later ook Microsoft Windows en vergelijkbare besturingssystemen werd het mogelijk om de computer met een gebruiksvriendelijke gebruikersinterface te bedienen. Meestal werd een bureaubladmetafoor gebruikt omdat we hiermee vertrouwd zijn. Directories werden mappen en folders, uitvoerbare bestanden werden icons, enzovoort. U klikt op menu’s, icons, en u sleept schuifbalkjes heen en weer om zo uw programmatuur te bedienen. Het intypen van de cryptische commando’s is daarmee verleden tijd. Zonder dat u daar erg in hebt regelt uw computer deze cryptische systeemcommando’s terwijl u met muis en toetsenbord aan de slag gaat.
Op dezelfde wijze kunt u een stukje van de serverruimte bedienen waarop uw website draait. De interface (menu’s, knopjes, schuifbalkjes, invoerveldjes enzovoort) die hiervoor nodig zijn wordt u dan aangeboden via uw webbrowser. Dit noemen we dan een Web Interface. De web interface lijkt in heel veel opzichten op de normale Windows / MacOS interface die u gewend bent van het dagelijkse werk met de computer. Het enige verschil is dat een Web Interface in zijn geheel binnen de webbrowser draait.
WhoIs
Whois is een “query/response protocol” om gegevens van een domeinnaam of een IP-adres te achterhalen. Er wordt een query (vraag) uitgezet in een database. In de WhoIs staat meestal de naam en de contactgegevens van de eigenaar, de provider en de nameservers. In een besturingssysteem zoals Linux kan de whois op de command-line worden opgegeven. Tegenwoordig bestaan er ook allerlei online pagina’s om whois informatie op te vragen.
